“Reflü” hemen herkesin aşina olduğu bir terim ve yaygın olarak mide asidinin yukarı doğru geri kaçmasından doğan rahatsızlığı anlatmak için kullanıyoruz. Oysa reflü, geri akım anlamına gelen tıbbi bir terimdir ve sadece mideyi ilgilendirmez. İdrar yollarında da reflü gerçekleşebilir ve bu durum Vezikoüreteral Reflü (VUR) olarak adlandırılır. Çocukluk çağında çok sık karşılaşılan bu anomali, Çocuk Cerrahisi ve Çocuk Ürolojisi uzmanları tarafından teşhis ve tedavi edilir.
Çocuk Cerrahisi ve Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr. Fatih Andıran, her VUR vakasının kendine özgü nitelikleri olduğunu ve tek bir tedavi yönteminden bahsedilemeyeceğini vurgulayarak, erken teşhisin önemine dikkat çekiyor.
İdrarın geri kaçması ne demek?
İdrar yolları sırasıyla böbrek, idrar boruları (üreter), mesane ve idrar yolundan (üretra) oluşur. Normal şartlarda, böbreğe gelen kan buradaki çok gelişmiş bir filtre sisteminden geçer ve içindeki zararlı atıklar ayrışır. Temiz kan dolaşım sistemine geri dönerken, idrar olarak süzülen atıklar da böbreğin sağında ve solunda bulunan tüplerle mesaneye iletilir. İdrar mesanede depolanır ve idrar yolu denen tüple dışarı atılır.
Kısaca VUR olarak isimlendirilen vezikoüreteralreflüde ise, idrar mesaneden idrar borularına yani üretere geri döner. Tedavi edilmediği taktirde özellikle ciddi idrar yolu enfeksiyonlarına yol açarak böbreklere zarar veren bu ürolojik anomali, çocuklarda mesane ile idrar borusu (üreter) birleşim yerindeki kanalın bozukluğundan, bazen de herhangi bir sebeple mesane içi basıncın artmasından kaynaklanabilir.
VUR Nasıl tedavi edilir?
Günümüzde hem kız hem erkek çocuklarda hangi yaşta olursa olsun geçirilen ilk idrar yolu enfeksiyonundan sonra ilk akla gelmesi gereken VUR için ultrason ve ilaçlı işeme filmleri ile gerekli araştırmalar yapılmalıdır. VUR tanısı kesinleştiğinde reflünün derecesine ve hastanın özelliklerine göre uygun önleyici, koruyucu antibiyotik profilaksisi başlanmalıdır. Tedavide, ameliyatsız önleyici antibiyotik tedavisinin yanısıra, kapalı (sistoskopik) enjeksiyon tedavisi ve gerektiğinde açık cerrahi tedaviler tedavi seçenekleri arasında bulunmaktadır. Erkek çocuklarda sünnet de, idrar yolları enfeksiyonlarının önlenmesinde tercih edilmelidir.
Anatomik özelliklerinden ötürü kız çocukları idrar yolları enfeksiyonlarına daha kolay yakalanabilirler. Her zaman yakalanma ihtimallerinin daha fazla olduğu akılda tutularak, genital bölge temizliklerinde daha hassas davranılmasında fayda vardır.
Çocuk Cerrahisi ve Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr. Fatih Andıran,vezikoüreteralreflünün son derece sinsi seyir gösterebilen ve geçirilen her idrar yolu enfeksiyonuna ek olarak büyüme gelişme geriliklerinde de sinsi seyirli tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarına yol açan vezikoüreteralreflünün altta yatan bir hastalık olarak araştırılması gerektiğini belirtmektedir. Günümüzde özellikle kapalı ameliyatla birçok VUR vakasının başarı ile tedavi edildiğini de vurgulamıştır.
