Çocuklarda Diyabet
Kan şekerinin yüksek olması şeklinde tanımlayabileceğimiz diyabet hastalığının görülme yaşı giderek düşüyor. Çocuklarda görülen diyabet Tip1 diyabet olup, insülin eksikliğinden kaynaklanır ve mutlaka insülin tedavisi gereklidir. Tip 1 diyabetin nedeni hala tam olarak anlaşılmamış olup “multifaktöriyel” yani çok faktörlüdür.
Doğuştan getirdiğimiz genetik yatkınlığın üzerine binen çevresel faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir. İnek sütüne ve gluten içeren besinlere erken başlanılması, sık enfeksiyon geçirme, özellikle süt çocukluğu döneminde D vitamini eksikliği olan çocukların, genetik yatkınlıkları da varsa diyabete yakalanma riski artmaktadır. Hava ve besinlerle alınan kimyasallar/katkı maddeleri, stres de diyabetin gelişimini hızlandırabilir.
Diyabet Teknolojisi Nereye Gidiyor?
Yaşam boyu düzenli bir şekilde kan şekeri ölçümü ve insülin enjeksiyonu gerektiren Tip 1 diyabetliler için teknolojik cihazların kolay erişilebilir ve kolay uygulanabilir olması çok önemlidir. Kan şekeri ölçümü için parmak delme yöntemine göre “sensörlü” cihazlarla ölçüm tabii ki çok daha pratik, kolay ve acısız olmaktadır. Vücuda insülin enjeksiyonu içinse hastanın vücuduna takılan ve üç günde bir değiştirilen, 3 gün boyunca aynı yerden insülin uygulaması yapılabilen pratik bir cihaz mevcuttur. Yine kablolu ve kablosuz insülin pompaları ile de insülin uygulanması yapılabilmektedir. Ancak bunlar nispeten pahalı ve hastalara kullanım boyunca ek maddi külfet getirmelerinden dolayı maalesef her hasta tarafından rahatça ulaşılamamakta ve kullanılamamaktadır.
Bu teknolojik gelişmeler sevindirici olmakla birlikte henüz yeterli de değildir. Yakın bir zamanda çıkmasını umutla ve dört gözle beklediğimiz “yapay pankreas” da denilen cihazla hastalarımız çok daha kolay bir tedavi yöntemine kavuşacaktır. Bu cihazla “kapalı loop” sistemi ile kan şekerinin ölçülmesi, verilecek insülin miktarının otomatik olarak ayarlanıp uygulanması planlanmaktadır.
Tip 1 Diyabet hastalığının tamamen iyileşmesi bugünün tıbbi şartlarında mümkün değil ama teknolojik gelişmeler devam ediyor. Pankreas gibi çalışacak otomatik sistemlerin devreye girmesi beklenen en önemli gelişme ve insüline bağımlı diyabet hastalarının konforu için de bir umut ışığı. Diyabetin sebeplerini ortaya çıkarmak için devam eden çalışmalar ve yeni bulgular ile ilerleyen yıllarda belki de bu hastalığı oluşmadan önlemek mümkün olacaktır.